FACTORİNG MUHASEBE KAYDI VE İŞLEMLERİ
Factoring işlemlerinde (sözleşmeleri) 3
taraf vardır:
-Factoring Şirketi (Factor)
-Borçlu Firma (Alıcı)
-Alacaklı Firma (Satıcı)
Factoring türleri;
Yurtiçi Factoring: Aynı
ülkede bulunan factor (factoring şirketi) ile borçlu–alacaklı ilişkisinden
doğan işleme “yurtiçi factoring” denir.
Bu işlem, satıcı-alıcı arasındaki
faturanın bir kopyasının factor’e yollanması ile başlar. Factor, fatura bedeli
üzerinden satıcıya ödeme yapar, daha sonra fatura bedelini alıcıdan tahsil
eder.
Yurtdışı Factoring: Bu faktoring
çeşidinde ise satıcı ile alıcı farklı ülkelerde olup, alıcı ve satıcı kendi factoring
şirketi (factor) ile işlemlerini yürütür.
Risk Açısından Factoring Çeşitleri;
Geri Dönülebilir (Kabil-i Rücu) Factoring: Factoring
firması, alıcıdan alacak riskini
üstlenmeden finansman ve tahsilat hizmetini verir.
Geri dönülemez (Gayri Kabil-i Rücu) Factoring: Factoring
firmasının borçlunun alacak riskini de üstlendiği factoring işlemidir. Ancak
satıcı tarafından alıcıya gönderilen mallar sözleşmeye uygun değil, hatalı veya
ayıplı ise (Reklamasyon-İng. Dispute) factoring şirketi için söz konusu risk
geçerli olmaz.
Factoring Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Ön Ödeme oranı - Peşinat: %70
Factoring Komisyonu : %1
Factoring Faizi : %80 /YIL
Vade
: 60 gün
BSMV : %0,5
Satıcı Firma, 100.000,00 TL’lik faturasını %70 ön ödemeli olarak
factoringe, komisyon ve BSMV’si kesilerek devrediyor.
Fatura tutarı :100.000 TL
Komisyon tutarı : 1.000 TL
Komisyon BSMV : 50 TL
Yapılacak Ön ödeme : 70.000 TL
Komisyon ve BSMV : 1.050 TL
Factoring Muhasebe Kaydı
Faiz : 68.950TL*0,80*60/360 = 9.193,34 TL
Faizin BSMV : 45,97 TL
Toplam Maliyet : 1.050+9.193,34+45,97 = 10.289,31 TL
Factor kalan bakiyesi : 30.000-10.289,31
= 19.710,69 TL
Satıcının Alıcıya Kestiği Fatura Muhasebe Kaydı;
|
|
B |
A |
|
/ |
|
|
|
120 Alıcılar Hs. |
100.000,00 |
|
|
600 Yurtiçi Sat.Hs. |
|
84.745,80 |
|
391 Hesapl.Kdv.Hs. |
|
15.254,20 |
Müşteriden Alacağın Factoring Şirketine Devri Muhasebe Kaydı;
|
|
B |
A |
|
/ |
|
|
|
123 Factoring
Şirketleri |
100.000 |
|
|
123.01 X Fact.Şirketi (100.000) |
|
|
|
120 Alıcılar Hs. |
|
100.000 |
|
120.01 X Alıcı F. (100.000) |
|
|
Ön Ödeme Tahsilatı Muhasebe Kaydı;
|
|
B |
A |
|
/ |
|
|
|
102 Bankalar Hs. |
70.000 |
|
|
123 Factoring Şirketleri Hs. |
|
70.000 |
|
123.01 X Fact.Şirk. (70.000) |
|
|
Factoring Şirketinin Komisyon ve Faiz Kesimi Muhasebe Kaydı;
|
|
B |
A |
|
/ |
|
|
|
780 Finansman Gid.Hs. |
10.289,31 |
|
|
123 Factoring Şirketleri Hs. |
|
10.289,31 |
|
123.02 X Fact.Şirk.Alac. (10.289,31) |
|
|
Factoring Şirketinden Kalan Bakiyenin Alınması Muhasebe Kaydı;
|
|
B |
A |
|
/ |
|
|
|
102 Bankalar Hs. |
19.710,69 |
|
|
123 Factoring Şirketleri Hs. |
|
19.710,69 |
|
123.01 X Fact.Şirk. (19.710,69) |
|
|