İşletmeler finansman kaynağı olarak yabancı kaynakları
kullanırken bazen kredili alışlarda bir nevi finansman kaynağı olabilmektedir.
Bir başka deyişle ticaret hayatında vadeli alış-veriş olması kaçınılmazdır. Bu
işlemlerden dolayı satış fiyatlarında farklar oluşabilmektedir. Bu fark ‘’vade
farkı’’ adlandırılmakta ve ona göre muhasebe kaydı yapılmaktadır.
Â
Vade farkı aslında 2 farklı başlıkta toplanabilir. Mal
ve hizmet teslimi esnasında bir vade farkı varsa aynı faturada gösterilebilir.
Fakat ödeme süresi geçmiş olan bir borçtan dolayı oluşan vade farkı var ise
bunun için ayrı bir vade farkı faturası düzenlenmelidir. Bu her iki işlemi
aşağıda ki kayıtlarda özetlemek istedik.
Â
Â
Vadeli Mal Alış-Satış Muhasebe Kaydı
Â
Bu başlık altında işletmenin 4000 TL’lik ticari malı
vade farkından dolayı 5000 TL’ye satması sonucu yapılması gereken muhasebe
kaydı örneklendirilmektedir.
Â
Vadeli Mal Satış Kaydı;
 |
B |
A |
/ |
 |
 |
120 Alıcılar Hs. |
5.900 |
 |
  600 Yurtiçi Sat.Hs. |
 |
4.000 |
   602 Diğ.Gelirler Hs. |
 |
1.000 |
391 Hes.Kdv.Hs. |
 |
900 |
Â
Vadeli Mal Alış Kaydı;
 |
B |
A |
/ |
 |
 |
153 Ticari Mallar Hs. |
5.000 |
 |
191 Ä°ndirilecek Kdv
Hs. |
900 |
 |
320 Satıcılar Hs. |
 |
5.900 |
Â
Â
Mal teslimi yapılıp, fatura ödeme vadesi
geçmiş ise bu durumda muhasebe kaydı aşağıda ki gibi
olacaktır.
Â
Mal Teslimi Sonrası Vadesi Geçmiş
Satış Kaydı;
 |
B |
A |
/ |
 |
 |
120 Alıcılar Hs. |
1.180 |
 |
     642 Faiz Gelirleri Hs. |
 |
1.000 |
391 Hes.Kdv.Hs. |
 |
180 |
Â
Â
Mal Teslimi Sonrası Vadesi Geçmiş
Alış Kaydı
Â
 |
B |
A |
/ |
 |
 |
780 Finansman Gid.Hs. |
1.000 |
 |
191 Ä°ndirilecek
Kdv.Hs. |
180 |
 |
320 Satıcılar Hs. |
 |
1.180 |
Â
Ayrıca vade
farkından dolayı düzenlenen faturanın hangi dönemde beyan edileceği de tartışma
konusudur. Vade farkı farklı bir fatura ile işleme alındıysa kullanılacak hesap
kodları ve muhasebe kaydı değişiklik gösterecektir. Ayrıca fatura tarihinin
farklı olmasından dolayı muhasebe kaydı da mevzuata göre ilgili dönemde
yapılacaktır. Vade farkı ile ilgili olabilecek bir özelgeyi sizlerle paylaşmak
istedik.
Ä°lgili
Özelge İçin Tıklayınız